Odtwarzacz ten wyprzedzał swoje czasy od początku. Gdy Microsoft i Apple biły się o kod źródłowy – WinAmp (oprócz odtwarzania muzyki) potrafił tworzyć, zapisywać i otwierać własne listy odtwarzania, posiadał korektor graficzny z wieloma ustawieniami wstępnymi (ang. presets) oraz potrafił odtwarzać większość formatów stosowanych na Świecie. W tym czasie, Windows Media Player odtwarzał pliki WMA, a iTunes – MP3 i RMA.

Odtwarzacz mediów na sterydach

WinAmpa od innych odtwarzaczy odróżniało wiele “smaczków” takich, jak: sterowanie balansem z poziomu aplikacji, wizualizacje (oprócz “słupków” i spektrum – posiadał też wizualizacje pełnoekranowe od [prawie] samego początku), a także – obsługiwał zewnętrzne wtyczki. O funkcjach, które można było uzyskać za pomocą wtyczek, a także o możliwościach konfiguracji programu można napisać by gruuubą książkę.

No dobra. Historia wygląda pięknie, więc co się stało, że teraz już nikt o nim nie pamięta? Początkowo, WinAmp bił rekordy popularności. Przez długie lata utrzymywał się na szczytach ratingów odtwarzaczy. Aż któregoś dnia zniknął niemalbez śladu. Ciekawym faktem jest, że wiele osób przewidywało jego rychły upadek po wprowadzeniu obsługi skórek nowoczesnych (ang. Modern).

Ta rychłość – w prawdzie – nie była tak rychła, jak przepowiadało wielu internetowych proroków, ale każda platka ma w sobie ziarno prawdy. Na początek trochę historii.

Zmiany, zmiany, zmiany…

WinAmp pierwszy raz ujrzał światło dzienne w roku 1997 i był wydany przez firmę Nullsoft, która powstała w tym samym roku. Firma, po dwóch latach działalności, została sprzedana za jedyne 80 mln USD firmie AOL (America On-Line). AOL utrzymywało odtwarzacz do 2013 roku, kiedy projekt został finalnie porzucony po opublikowaniu wersji 5.666. W 2014 roku, udziały w Nullsoft zostały sprzedane ponownie, tym razem Belgijskiej grupie Radionomy. Dla Radionomy był to kop do przodu bowiem głównym produktem grupy była platforma do słuchania muzyki on-line, która nie cieszyła się zbytnią popularnością. Popularna zaś była platforma SHOUTcast stworzona przez Nullsoft obok WinAmpa (sam WinAmp posiadał natywnie możliwość odtwarzania audycji strumieniowanych za pośrednictwem SHOUTcastów). Dzięki kupieniu kodów źródłowych – Radionomy Group porzuciło swoją platformę streamingową i przerzuciło się na streaming przez SHOUTcast. Jednocześnie, Radionomy postanowiło wskrzesić starą legendę wydając do 2018 roku, kilka wersji poglądowych (wersja 5.8), jednak nie została wydana żadna wersja stabilna. W 2018. roku została zapowiedziana premiera wersji 6.0, jednak do dziś nie ujrzała ona światła dziennego.

Co zabiło WinAmpa?

Tak naprawdę nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, jednak (po odsianiu teorii spiskowych) najbardziej prawdopodobna jest ta, która mówi, że WinAmp stał się ofiarą tego, co go stworzyło: postępu. Gdyby nie postęp, nie powstałby odtwarzacz multimediów pokazujący podejście całkowicie “out-of-the-box”, który znacznie wyprzedził swoje czasy. I przez wiele lat udowadniał, że warto było go wybrać na domyślny odtwarzacz muzyki. Niestety – ten sam postęp sprawił, że ludzi się rozleniwili, a jednocześnie produkty konkurencji doczołgały się funkcjonalnością do WinAmpa. Leniwość ludzi objawiła się tym, że skoro mają niezły produkt wbudowany w system (Windows Media Player) to po co tracić czas na instalowanie innego programu?

Sytaucja WinAmpa pogorszyła się jeszcze bardziej wraz dominacją smartfonów na rynku usług telekomunikacyjnych. Aktualnie – telefon potrafi niemal wszystko. Odtwarzanie muzyki jest niemal nieużywaną już funkcją, bo przecież jest Youtube Music, Apple Music, Spotify i szareg innych platform, gdzie za kilka dolarów miesięcznie dostajemy dostęp do bazy muzyki. I to legalnie.

W dzisiejszych czasach, mało kto posiada już pliki z muzyką na dysku, bo przecież każdy ma to w chmurze, albo w ogóle nie ściąga muzyki tylko słucha “na żywo”. Zasadność istnienia takich programów, jak WinAmp przestała istnieć.

Z jednej strony – trochę to rozumiem. Z drugiej jednak, pojawia się łezka rozrzewnienia lub wręcz rozgoryczenia, gdyż wraz z wyrzuceniem WinAmpa – ludzie wyrzucili część mojego dzieciństwa.

I co dalej…?

Sam używam go do dziś. Obecnie, głównie do słuchania radia on-line czy też zrippowanych płyt CD, które się kurzą w piwnicy, jednak używam go niemal codziennie i (przynajmniej u mnie) jeszcze długo będzie miał honorowe miejsce na pulpicie.

Pierwsza rzecz: obudowa. W końcu, po długich poszukiwaniach, rozmowach i czekaniu – dotarła do mnie! Tak, właśnie ta konkretna, (jak już mówiłem) najbardziej denerwująca obudowa pod słońcem. Codegen/SuperPower 6013.

Szybko poprzekładałem “zdobyczne” graty do niej i powstała taka konfiguracja:
– Intel Celeron 333MHz, FSB66
– MoBo Gainward 6IZB
– 384 MB RAM PC133
– VGA S3 Trio64V2/DX
– HDD Samsung 120GB ATA133 7200rpm (niestety – płyta go nie wykrywała poprawnie, więc trzeba było zastosować zworkę limitującą go na 32GB)
– Napęd FDD HD Samsung
– Napęd CD 40x (producenta nie pamiętam)
– Klawiatura Logitech Y-SU61 PS/2 biała (docelowo do wymiany z racji połamanej obudowy)
– Mysz kulkowa Logitech First Mouse PS/2 (docelowo do wymiany z racji złego działania scrolla)

Aktualnie jestem w trakcie oczekiwania na znajomego, który ma dostarczyć mi monitor LCD 15″ do tego zestawu.

Na komputerze została utworzona partycja FAT16 1024MB dla systemów MS-DOS 6.22 oraz Windows 3.1. Następnie, przy użyciu XFDisk, utworzone zostały kolejne dwie partycje podstawowe FAT32 dla Windows 95 (3GB) i Windows 98 SE (10GB). Dodatkowo – utworzona została partycja logiczna FAT32 na pliki, gry itd.

W miarę używania, okazało się, że ten Windows 95 był pomylonym pomysłem, bo kompletnie nic nie wnosi do używalności komputera (nie ma problemu z uruchamianiem gier pod Windows 98 SE), więc przekopuję Internety w poszukiwaniu jakiegoś dobrego managera partycji, który pozwoli mi usunąć tą z W95, przesunąć W98, zmniejszyć partycję z danymi i wygospodarować miejsce pod Windows XP, jak już poskładam docelową konfigurację.

TAK! Siadając przy biurku wcisnąłem już przycisk Power nogą!!

Problemy:
1. Dźwięk. Podstawowy problem to karta dźwiękowa. Karta jest zintegrowana na płycie głównej (ESS Solo1) i nie ma dostępnych sterowników pod MS-DOS. Dzięki temu, w grach DOS’owych (czy to w DOS’ie, czy w Windowsie z trybem MS-DOS) – nie ma dźwięku. Z tego, co wyczytałem wśród szczątkowych już dziś informacji na ten temat – kartę pod DOS’em da się ustawić jako SoundBlaster16, tylko trzeba pokombinować z przerwaniami. W wolnej chwili z tym powalczę.
2. Grafika. O ile pod Windowsem nie ma żadnych problemów, o tyle pod DOS’em nie mogę przeskoczyć 640×480. Brak dostępności sterowników, z racji wieku karty oraz nieistnienia już firmy S3 Graphics – ciężko jest znaleźć coś działającego. Ale nie poddaję się i walczę dalej.
3. Dyskietki. Niby taka banalna rzecz, którą każdy miał w domu na kilogramy… Okazuje się, że większość moich dyskietek ma już badsektory, więc wypełniłem nimi kontener na odpady segregowane, a kupienie nowych to loteria (zazwyczaj są to leżaki magazynowe, w niewiadomym stanie, w cenach jakby były ze złota).

Pomijając powyższe – komputer działa, pracuje nawet sporo ciszej od mojego “współczesnego”, kilka gier uruchomionych na próbę i wszystko działa jak należy. Prawdziwa zabawa zacznie się po rozwiązaniu dwóch pierwszych problemów

Poprzednie wpisy:

• Budujemy 20-letni komputer w 2019 r. – część I
• Budujemy 20-letni komputer w 2019 r. – software

MS DOS 6.22 – skoro komputer ma służyć do grania w stare tytuły, oczywiście nie może zabraknąć natywnej platformy MS DOS. Są gry, które działa wyłącznie pod DOS’em, a próba uruchomienia ich na jakiejkolwiek innej nakładce na DOS takiej, jak Windows 3, 95 itd. (tak, to są tylko nakładki na DOS) – kończy się zawieszeniem komputera. Jednym z takich tytułów jest dość znany Lotus III: The Ultimate Challenge. Co ciekawe – Doom II chodzi poprawnie w Windows 95, ale próba uruchomienia go z Windows 3 – kończy się zawiechą. Pod DOS’em chodzi prawidłowo… Niezbadane są wyroki Microsoftu.

Windows 3.1 – jak DOS to oczywiście Windows 3 musi być. Dlaczego nie 3.11? Bo i tak raczej Internetu z niego przeglądał nie będę. A po co mi w ogóle Win3? W sumie to zupełnie nie jest potrzebny. Ale przez głupią nostalgię będzie na dysku. Wraz z programami typu MS Word, Excel, czy Lotus SmartSuite 3 (wszystkie programy mam oryginalne, z licencjami itd.).

Windows 95 – na drugiej partycji będzie rezydował Windows 95 OSR2 z pakietem MS Office 97 Professional. Jak dalej przeczytacie – będzie jest W98, pytanie więc po co mi W95. Otóż po to, by sobie był. Czysto dla zabawy.

Windows 98 – najważniejszy system całej maszyny. To na nim najwięcej będzie się działo (grało) i on będzie uruchamiany najczęściej. Do niego też mam pakiet MS Office w wersji 2000 Standard. Ten system będzie wyposażony w Internet po WiFi (głównie dla dostępu do dysku sieciowego z obrazami gier), wszystkie wersje DirectX (nie dajcie się zwieść, że (niby) każda nowsza wersja jest w pełni kompatybilna z poprzednimi – wcale nie jest i starym tytułom napisanym np. pod DX3 czasem brakuje plików, których po prostu nie ma w DX7 itd.). Nie zabraknie takich gadżetów jak WinAmp, starej Opery, IrfanView, Adobe Readera 6, Netscape Navigatora czy WinZipa.

Teraz zapytacie jak chcę upchnąć te wszystkie systemy na jeden dysk i jeszcze wygodnie z nich korzystać. Tutaj przychodzi nam z pomocą kolejne bardzo wiekowe (ale nadal działające) narzędzie: XFDisk. Nie dość, że (w przeciwieństwie do FDisk z Dos/Windows) potrafi utworzyć więcej, niż jedną partycję podstawową na dysku MBR, to posiada dwi bardzo użyteczne funkcje: bootloader oraz ukrywanie dysków (partycji).

Załóżmy, że mamy trzy systemy na trzech partycjach. Przy pomocy XFDisk instalujemy bootloader w sektorze rozruchowym i wskazujemy, że partycja pierwsza to DOS, druga to Win95, a trzecia to Win98. Podczas uruchomienia komputera – pokazuje się piękne, niebieskie okienko z wyborem systemu. Po wybraniu jednego z nich – system “widzi” swoją partycję jako C: i nie widzi pozostałych (atrybut “HIDDEN”). Pozwala to na bezpieczną pracę w wybranym systemie bez ryzyka przypadkowego uszkodzenia plików innego systemu.

W komputerze będzie również drugi dysk fizyczny, na którym będzie partycja dostępna dla wszystkich systemów, na której będą znajdowały się dane (save’y z gier, lokalne obrazy dysków instalacyjnych itd.).

Co do tytułów gier, wraz z filmami/screenami itd. – będę się dzielił w kolejnych artykułach, z których każdy będzie poświęcony jednej grze.

This nostalgia has lead me to playing old PC games every free moment (in the middle of the night, when whole family is sleeping). By the “old” I mean a really old. A titles that where written for MS DOS or Windows 95. Of course it’s not a problem now, in 21’st century – there is a lot of commonly known (and free!) virtualization software, and even a middle-class laptop won’t even notice a VM running in background with Windows 3.1 or Windows 95. Quite simple, isn’t it?

Well… no, it’s not. It turned out, that most of the virtualization solutions is unable to emulate older processors properly and incorrectly interprets the instructions sent by the operating system. For example: installing a Windows 3.1 inside the VmWare Player Free takes way more time, then it took changing ten setup floppies (or seven, depending if it was Windows 3.11 or 3.1), and it’s still not working stable, regardless of other problems such as handling a graphics card.

I tym sposobem dotarłem do punktu, w którym postanowiłem zbudować swój własny, pełnokrwisty komputer z pogranicza retro i old-modern. Przez chwilę zastanawiałem się czy nie zbudować dwóch: Pentium 233 MMX oraz czegoś nowszego, ale finalnie – doszedłem do wniosku, że żona może już tego nerwowo nie wytrzymać. Decyzja zapadła: budujemy komputer oparty o Pentium III. Na razie jeszcze nie wybrałem czy wersja Slot1, czy PGA370. To się okaże.

Na pierwszy ogień padł wybór obudowy, bo w końcu to ona będzie świadczyła o tym, co jest w środku. Miałem duży dylemat jaka obudowa będzie odpowiednia. Początkowo chciałem coś małego, ale w tamtych czasach, o MicroATX jeszcze nikt nie słyszał, więc dostanie takiej płyty graniczy z cudem (jest dostępna na pewnym portalu aukcyjnym, ale w cenie wyższej niż cena mojego HP ProBook’a). Finalnie mnie olśniło: skoro komputer ma być stary i ma służyć do obsługi starych gier i programów – obudowa musi wyraźnie wskazywać na swoją zawartość. Najbardziej znana i znienawidzona obudowa przez wszystkich graczy, czy Codegen znany również jako SuperPower:

Dla mniej wtajemniczonych: nienawidzona była za najbardziej wysunięty do przodu element, jakim jest… przycisk “RESET”. Cała społeczność Internetu, do dziś zastanawia się, który debil to zaprojektował. Jeden fałszywy ruch i cały, niezapisany postęp w grze (często po kilku godzinach grania) przepadał za jednym przypadkowym muśnięciem nogą, ręką, albo przejściem psa… Skoro komputer ma być young-timerem to ta obudowa jest koniecznością.

Aktualnie staram się porozumieć z jednym Sprzedającym i mam nadzieję, że jeszcze w tym tygodniu do mnie zajedzie.

W tym czasie – poszukuję płyty głównej i procesora. Jak wspominałem – sercem całości będzie procesor Intel Pentium III o taktowaniu w zakresie 800 – 1100 MHz. W wyborze płyty głównym kryterium będzie chipset (mam bardzo złe doświadczenia z chipsetami VIA), ilość slotów pamięci RAM oraz i dostępność takich złącz jak AGP, PCI, E-ISA. Jak upoluję już płytę i procesor – opiszę to w części drugiej.